Ivo Hosman
(Dit artikel is overgenomen uit de Drietand van december 2022)
Voordat we een Traffic Separation Scheme (TSS) invaren, kijken we natuurlijk uit naar een geschikt moment. Maar toch is het onvermijdelijk dat we ergens in een verkeersscheidingsstelsel op aanvaringskoers met een aanstormende tanker komen te liggen. Dat is altijd spannend. Gaan we ervoor langs, of toch achterlangs? Een AIS kan daarbij zeer behulpzaam zijn.
Koers versus horizon
Wie ooit een zeezeilcursus heeft gedaan met een Noordzee-overtocht, leert een paar technieken om daar veilig mee om te gaan. Wanneer we een TSS willen kruisen hebben we geleerd dat we dat op een haakse kompaskoers doen. Stroming kan ons zijdelings wegzetten, maar daar horen we niet op te corrigeren. Dat doen we om zo snel mogelijk aan de overkant van een verkeersscheidingsstelsel te komen. Als een tanker in een TSS vooruitloopt ten opzichte van de horizon (‘de horizon eet’) zal je met de voorliggende koers en snelheid achterlangs gaan. Andersom, als een tanker horizon verliest is te verwachten dat je voorlangs vaart. Als een tanker als het ware stil ligt op de horizon, liggen we op ramkoers en is het zaak om actie te ondernemen.
Peiling
Mooie techniek natuurlijk, maar niet altijd praktisch en niet erg nauwkeurig. Zeker niet als er weinig in de achtergrond te zien is. Dan halen we het peilkompas maar onder het stof vandaan en doen we peilingen op de tanker. Als die verloopt gaat het goed. Als die niet verloopt is het tijd voor actie. Wel wat lastig met een ruige seastate en/of slecht zicht, maar toch. Tot zover de oude gereedschapskist.
AIS-informatie
Wanneer we de AIS-informatie van die aanstormende tanker bekijken, zien we bijvoorbeeld dat de Closest Point of Approach (CPA) minder is dan een halve mijl, en dat dat moment zich over 27 minuten voordoet. Heel informatief en ook heel spannend. Too close for comfort zou ik zeggen. Maar wordt het voorlangs of achterlangs? Wat moet ik nu doen?
Het mooie is dat de AIS-informatie ook de bearing naar de tanker weergeeft tot op een graad nauwkeurig. Dit is hetzelfde als de heading (graden peiling) van het peilkompas, maar veel nauwkeuriger en consistenter. Verandert die niet, dan lig je op ramkoers. Daarmee kan je adequaat actie ondernemen, weet je precies wat er gaat gebeuren en kan je veel meer genieten van de tocht. Natuurlijk gaat dit allemaal een beetje ten koste van de romantiek, maar het is wel veilig. Goeie vaart…
